Bendir

Önceki Sayfaya Dön

ÖRNEKLER

Suat Orhan – A. Vefa Sağbaş (Bendir) ve Süleyman Yardım (Ney) – Nağmeler 1

Klasik Türk musikisinde ve özellikle Mevlevi zikr musikisinde daire veya def adıyla bilinen vurmalı çalgının Mağrip ülkelerine (özellikle Fas ve Cezayir’e) özgü biçimidir. Mağrip Arapçasından alınan bendir adı Türkiye’de 1980′lerden sonra yaygın kullanıma kavuşmuştur.

Genellikle 40 ila 55 cm çapında daire şeklindeki bir kasnağa deri germek suretiyle imal edilen bendirin belirgin bir özelliği, rezonans sağlamak amacıyla iç tarafına gerilen iplerdir. Aynı enstrüman 12. yüzyıldan itibaren Ortaçağ Avrupa müziğinde timbre veya tymbre (Fransızca) adıyla yaygın olarak kullanılmıştır. Arapça adın Fransızcadan aktarılmış olması kuvvetli olasılıktır.

Türkiye’de son dönemlerde kullanım alanı yaygınlaşmaya başlamış olup , ilahi müziğinin yanında Türk Halk Müziği’nde en çok kullanılan ritm aleti olmuştur. Bunun yanında Türkçe rock parçalarda da zaman zaman görülebilmektedir.

Standart çapı 52 cm’dir.Ses kalitesi bendirin kasnağına ve maddesine göre değişir. Plastikten veya deriden yapılır. Deriden yapılan bendirlerde kasnaklardaki vidaları sıktıkça ses tonu değişir, aynı zamanda çakmak-kibrit yardımıyla deri 2 dakika kadar ısıtıldığı zaman daha kaliteli ses elde edilir.